Het plaatsen van een houten berging in de tuin is in Nederland aan regels gebonden. Deze regels zijn vastgelegd in het Besluit bouwwerken leefomgeving (Bbl) en kunnen ook specifiek in het omgevingsplan (voorheen bestemmingsplan) van jouw gemeente staan. Over het algemeen geldt dat de meeste kleine bergingen vergunningsvrij geplaatst kunnen worden, maar er zijn belangrijke voorwaarden waaraan je moet voldoen.
Hieronder vind je een overzicht van de belangrijkste regels:
Berging vergunningsvrij? Plaatsing in de voor of achtertuin
- Achtererfgebied (achtertuin en zijtuin achter de voorgevelrooilijn): In de meeste gevallen mag je een berging vergunningsvrij plaatsen in het achtererfgebied. Het achtererfgebied begint 1 meter achter de voorgevel van het hoofdgebouw. Bij hoekwoningen geldt de gehele tuin (gerekend vanaf 1 meter achter de voorgevel) als achtererfgebied.
- Voorerfgebied (voortuin): Het plaatsen van een berging in de voortuin is vrijwel altijd vergunningplichtig. Dit komt omdat een berging in de voortuin het straatbeeld kan verstoren.
Is jouw houten berging vergunningsvrij of niet?
Je hebt geen vergunning nodig voor een berging als aan de volgende voorwaarden wordt voldaan:
- De berging wordt geplaatst in het achtererfgebied.
- De berging is lager dan 3 meter (nokhoogte). Sommige bronnen spreken over 5 meter voor de technische bouwactiviteit, maar voor het ruimtelijke deel is 3 meter gangbaar als het verder dan 4 meter van de woning staat. Binnen 4 meter van de woning gelden vaak andere hoogteregels (maximaal 30 cm boven de vloer van de eerste bouwlaag).
- De berging neemt minder dan 30 m² in beslag. Let op: dit is de totale oppervlakte van alle vergunningsvrije bijgebouwen op je perceel. Als je al andere schuren of overkappingen hebt, telt dit mee.
- De berging is niet bedoeld voor permanente bewoning of commerciële doeleinden. De functie moet ondergeschikt zijn aan het hoofdgebouw.
- De berging staat op de grond (niet op een etage van een bestaand gebouw).
- De berging heeft slechts één verdieping.
- De berging wordt niet gebouwd bij een monument of in een beschermd stads- of dorpsgezicht. In deze gevallen is bijna altijd een vergunning vereist.
- De berging staat op een afstand van meer dan 1 meter van openbaar toegankelijk gebied (bijvoorbeeld een stoep of weg).
Je hebt wel een vergunning nodig als:
- De berging in de voortuin wordt geplaatst.
- De berging groter is dan de hierboven genoemde afmetingen (hoger dan 3 meter, groter dan 30 m² in totaal voor bijgebouwen).
- De berging niet in het achtererfgebied wordt geplaatst.
- De berging wordt gebouwd bij een monument of in een beschermd stads- of dorpsgezicht.
- De berging een andere functie krijgt dan opslag (bijvoorbeeld een zelfstandige woonruimte).
Beperkingen qua maatvoering en andere regels
Naast de bovengenoemde algemene regels zijn er nog meer beperkingen en aandachtspunten:
- Maximale oppervlakte bijgebouwen: Het totale oppervlak van alle bijbehorende bouwwerken (dus inclusief je bestaande schuur, overkapping, etc.) mag niet meer zijn dan:
- Perceel ≤ 100 m²: 50% van het bebouwingsgebied.
- Perceel > 100 m² en ≤ 300 m²: 50 m² plus 20% van het deel van het bebouwingsgebied dat groter is dan 100 m².
- Perceel > 300 m²: 90 m² plus 10% van het deel van het bebouwingsgebied dat groter is dan 300 m², tot een maximum van 150 m².
- Let op: Het "bebouwingsgebied" is je gehele perceel minus de grond onder het hoofdgebouw.
- Hoogte:
- Binnen 4 meter van de woning: De hoogte mag niet meer zijn dan 30 cm boven de bovenkant van de scheidingsconstructie met de tweede bouwlaag van het hoofdgebouw, en nooit hoger dan het hoofdgebouw zelf.
- Meer dan 4 meter van de woning: De maximale hoogte is 3 meter (plat dak). Bij een schuin dak kan de nokhoogte oplopen tot 5 meter, mits voldaan wordt aan de afstandsregel tot de perceelgrens. De formule hiervoor is: nokhoogte(m)=(afstandtotdeperceelgrens(m)×0,47)+3 meter.
- Afstand tot de erfgrens:
- Algemene regel: een tuinhuis of berging moet minimaal 1 meter van de erfgrens met de buren staan.
- Als een schuur of overkapping tegen de erfgrens wordt gebouwd, mag dit in principe wel, maar dan gelden er specifieke regels vanuit het burenrecht (bijvoorbeeld geen ramen die direct uitzicht geven op het erf van de buren, tenzij zij toestemming geven). Overleg met je buren is hierbij essentieel.
- Bouwwerken met ramen die uitkijken op het erf van de buren moeten minimaal 2 meter van de erfgrens staan, tenzij het vaststaande en niet-doorkijkbare vensters zijn (bijvoorbeeld matglas).
Check het omgevingsloket
Belangrijke tip: De regels kunnen per gemeente verschillen, zeker na de invoering van de Omgevingswet. De meest accurate informatie voor jouw specifieke situatie vind je altijd via de Vergunningscheck van het Omgevingsloket online (omgevingsloket.nl). Hier kun je stap voor stap aangeven wat je wilt bouwen en krijg je direct te zien of je een vergunning nodig hebt en aan welke voorwaarden je moet voldoen.
Het is altijd raadzaam om, zelfs bij vergunningsvrije bouw, een bouwtekening en eventueel een constructieberekening te hebben om te voldoen aan de technische eisen van het Besluit bouwwerken leefomgeving. We kunnen je uiteraard ook helpen met het uitzoeken, neem gerust contact op.